Zębina - podstawowe fakty
Zębina, dentyna (łac. dentinum) ? tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba. Zbudowana jest w ok. 70% z części nieorganicznej w postaci kryształów dwuhydroksyapatytu, w ok. 20% z materii organicznej w postaci kolagen (typu I), mukopolisacharydy, glikozaminoglikany, proteoglikany i fosfoproteiny oraz małe ilości cytrynianu, siarczanu chondroityny, nierozpuszczalnych białek i lipidów; pozostałe 10% stanowi woda1. Zębina jest wytworem odontoblastów, które należą do miazgi zęba i tworzą na jej obwodzie zbitą jednokomórkową warstwę.
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Z%C4%99bina
Uszkodzenie zęba w wyniku nieszczęśliwego wypadku
Wszelkiego rodzaju urazy twarzy niosą ze sobą ryzyko uszkodzenia zębów. Najczęściej ulegają one złamaniu, ale mogą również zostać wybite ? dzieje się tak, kiedy ząb wypada z dziąsła razem z korzeniem. W takich sytuacjach jak najszybciej należy udać się na pogotowie stomatologiczne, gdzie specjaliści podejmą decyzję o dalszym działaniu. W przypadku złamania wiele zależy od stopnia odsłonięcia miazgi zębowej, zaś w razie wybicia zęba kluczowe znaczenie ma czas oraz warunki, w jakich wybity ząb dotarł do dentysty. Najlepiej jest trzymać go pod językiem, umieścić w mleku albo roztworze soli fizjologicznej, co pozwoli uchronić go przed zanieczyszczeniami i znacznie zwiększa szanse na skuteczne umieszczenie go w dziąśle.
Dlaczego zęby się psują?
Aby doszło do rozwoju próchnicy muszą jednocześnie zaistnieć cztery czynniki:
bakterie
cukry
podatność zębów
czas
Każdy z nich jest czynnikiem koniecznym, lecz niewystarczającym, do powstania próchnicy.
Bakterie
Głównymi bakteriami odpowiedzialnymi za rozwój próchnicy są L. acidophilus oraz paciorkowce, a z nich najważniejsze to Streptococcus mutans. Inne próchnicotwórcze bakterie to: S. salivarius, S. mitis, S. sanguinis, Enterococcus faecalis. Bakterie te są zdolne do zainicjowania procesu próchnicowego, poprzez wytwarzanie kwasów w wyniku metabolizowania cukrów (głównie kwas mlekowy). Zakwaszone środowisko (pH poniżej 5,5) sprzyja demineralizacji szkliwa.
Ponadto bakterie te uczestniczą w powstawaniu płytki nazębnej. Stanowi ona doskonałe środowisko dla rozwoju bakterii pierwotnie tlenowych, a z czasem względnie beztlenowych.
Cukry
Cukry są podstawą metabolizmu bakterii. Znajdują się w różnych pokarmach w różnych ilościach. Cukry występujące naturalnie w pokarmach mają niewielkie znaczenie dla rozwoju próchnicy. Większą rolę odgrywają rafinowane cukry sztucznie dodawane do pokarmów. Cukry różnią się swoim działaniem próchnicotwórczym. Najbardziej do jej rozwoju predysponują sacharoza, glukoza i fruktoza. Skrobia ma znikomy wpływ na rozwój próchnicy.
Substytuty cukru takie jak aspartam nie wywołują próchnicy.
Bakterie bytujące w płytce nazębnej reagują na zwiększone stężenie cukrów na trzy sposoby:
przyspieszeniem metabolizmu,
skróceniem szlaków metabolicznych ? metabolizm cukrów jest ograniczony tylko do glikolizy i wytworzenia kwasu mlekowego (co prowadzi do zakwaszenia płytki i demineralizacji twardych tkanek zęba),
polimeryzacją cukrów i ich zmagazynowaniem poza komórką (tak powstaje lepki, nierozpuszczalny polimer glukozy mutan, który stanowi główny element spajający płytkę nazębną).
Źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Pr%C3%B3chnica_z%C4%99b%C3%B3w#Przyczyny